Politiek spreekt zich uit over de haven

Geplaatst op: 28 februari 2023

Interessant havendebat stond in het teken van ruimte, transitie en governance. De voormalige koepelgevangenis in Haarlem was afgelopen donderdag het toneel van het provinciale havendebat. Maar liefst tien lijsttrekkers gingen onder leiding van Martijn de Greve in debat over de toekomst van de Noord‐Hollandse havens. Het werd een interessant en bij vlagen spannend debat waar de uiteenlopende standpunten van partijen zich helder aftekenden. Duidelijk werd ook dat de havens belangrijk zijn voor de provincie. Een aantal deelnemende politici gaf van tevoren zelfs aan het havendebat één van de belangrijkste te vinden van alle debatten.

Extra ruimte voor havens

Rond het thema ‘extra ruimte voor de havens’, geïntroduceerd door Port of Den Helder directeur Jacoba Bolderheij, gaan VVD, D66 en JA 21 in debat. Klaas‐Jeroen Terwal, statenlid en kandidaat voor de VVD spreekt uit dat zijn partij achter de stelling staat. De provincie moet meer regie pakken op de ruimte om voldoende haven en kaderuimte veilig te stellen. De investeringskracht van bedrijven is nodig en wij als overheid moeten langjarig perspectief bieden aan de havens. Ook D66, bij monde van lijsttrekker Amélie Strens, staat achter ruimte voor havens: De noodzakelijke transitie naar een circulaire en duurzame economie vraagt ruimte. Daarnaast roept zij op creatief met de ruimte om te gaan. Ook Daniël van den Berg, lijsttrekker van JA21 spreekt zich uit voor meer ruimte voor havens en noemt in een adem dat er moet worden ingezet op kernenergie om de toekomstige energiebehoefte te realiseren. Er zijn ook partijen tegen extra ruimte voor de haven. Naast Partij voor de Dieren de PvdA. Gedeputeerde Olthof, tevens lijsttrekker is helder: ruimte om uit te breiden is er niet meer en het is belangrijk dat woningen in Haven‐Stad gerealiseerd worden.

Havens in transitie

Partij van de Dieren, Groen Links en BBB gaan in de tweede ronde in debat over ‘Havens in transitie’, geïntroduceerd door PoA directeur Koen Overtoom. PvdD‐ lijsttrekker Ines Kostić wil graag bedrijven zien in de haven die nodig zijn om klimaat en gezondheid te versterken. Dat betekent ook dat we af moeten van bedrijven die daar niet aan bijdragen. De provincie moet ondernemers met toekomstperspectief omarmen. Hun mentaliteit kunnen we als provincie goed gebruiken om te versnellen. Anouk Gielen spreekt namens Groen Links de wens uit dat de provincie ambitieus inzet op stikstof beleid en het behalen van de klimaatdoelen. We hebben nog maar 7 jaar de tijd om de doelen van 2030 te behalen. Regie op de energietransitie door de provincie is hard nodig. Op de vraag van de debatleider aan lijstrekker Ingrid de Sain of BBB klaar is om te besturen in Noord‐Holland is het antwoord kort en krachtig: Ja. De focus op de boeren betekent niet dat de partij andere thema’s onbelicht laat: havens spelen een rol in de sociale cohesie. Woningen moeten we op andere plekken bouwen. Noord‐Holland moet inzetten op kernenergie. Transities dreigen onbetaalbaar te worden en gaan te snel voor de burger, laten we het tempo verlagen.

Samenwerking en governance havens

ORAM‐directeur Kees Noorman springt enthousiast het podium op om het derde thema te introduceren. Hij merkt op dat het Noordzeekanaalgebied voor het Rijk van strategisch landsbelang en voor Noord‐Holland een industriegebied van provinciaal belang. Ondanks deze regionale en nationale belangen is de Port of Amsterdam als zelfstandige NV voor 100% eigendom van de gemeente Amsterdam. PvdA‐er Olthof vindt dat de provincie niet over gemeenten heen moet regeren. Maar het is wel belangrijk dat we als provincie kaders meegeven. Zodat bedrijven weten waar ze aan toe zijn en er ruimte blijft om te ondernemen. Ook Michel Klein van de ChristenUnie ziet een grotere rol voor de provincie: er zijn veel kansen voor de havens, bijvoorbeeld in de circulaire economie. We moeten als provincie zorgen voor een goed vestigingsklimaat met nieuwe waardeketens. Het College van Gedeputeerde Staten focust nu te veel op kerntaken. Ze moet zorgen dat er knopen worden doorgehakt. Grethe van Geffen, kersvers lijsttrekker van de nieuwe partij Namens Noord‐Hollanders ziet dat elke stad z’n eigen ding doet. De provincie moet meer aandacht geven aan samenwerking, met gemeenten en met ondernemers. Dennis Heijnen, huidig fractievoorzitter en lijsttrekker van het CDA: Gemeenten willen alle problemen binnen hun eigen grenzen oplossen en we zien dat dat niet lukt. Kijk naar Amsterdam met Haven‐stad, wij zijn daar heel kritisch op. Wij vinden het heel logisch dat de provincie instapt als aandeelhouder in PoA om samen de haven verder te ontwikkelen. Geconfronteerd met deze uitspraak vraagt de debatleider een reactie van de drie aanwezige havendirecteuren. Waarna Heijnen tevreden concludeert: ik hoor drie keer een ja op mijn stelling.

Vooruitblik

De debatleider sluit het debat af met een vooruitblik. Van Geffen antwoord als eerste: over 15 jaar zijn er geen woningen gebouwd in de haven maar is er vol ingezet op de energietransitie en de circulaire economie. Of de Houtrakpolder een plek is voor een toekomstige haven wordt niet duidelijk. Olthof: voorlopig doen we daar even niets. Van den Berg vindt de toeleveringsketens cruciaal. Daar hebben we havens voor nodig. Elke haven moet daarbij focussen op z’n eigen kwaliteiten. Is drie havens niet wat veel? daagt de debatleider uit.Waarop Klaas‐Jeroen Terwal antwoordt: het is beter af te vragen of drie havenbedrijven niet wat veel is. Meer samenwerking tussen de havens moet en misschien wel met een joint venture.

Met deze prikkelende stelling wordt het debat afgerond door zeehaven IJmuiden directeur Peter van de Meerakker.

Bekijk het volledige debat hier terug